Debata pt. Nutri-Score zagrożeniem dla producentów produktów naturalnych. Dlaczego nauka przegrywa z marketingiem? podczas Kongresu Bezpieczeństwa Żywności 2022 – 27.10.2022 r., Warszawa

Nutri-Score to system znakowania żywności, który coraz częściej można zobaczyć na produktach spożywczych w polskich sklepach. W swoim założeniu ma przekazywać rzetelną informację o wartości odżywczej. W rzeczywistości niestety pokazuje tylko ogólną informację o wartości żywieniowej, która może wprowadzać w błąd. Ze względu na swoją specyfikę system jest skierowany wyłącznie do zdrowej, dorosłej części społeczeństwa. A dodatkowo deprecjonuje produkty naturalne, tradycyjne, regionalne czy ekologiczne.

27 października 2022 roku podczas Kongresu Bezpieczeństwa Żywności w Warszawie odbyła się debata, podczas której eksperci zastanawiali się jakie zagrożenia dla producentów produktów naturalnych niesie system Nutri-Score oraz  dlaczego w odniesieniu do tego systemu – nauka i wypowiedzi ekspertów przegrywają z marketingiem.

Po prezentacji Barbary Groele (Sekretarz Generalny Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków) wprowadzającej w tematykę systemu Nutri-Score odbyła się debata moderowana przez Emilię Hahn (Prezes Zarządu PR Hub Sp. z o. o.)  z zaproszonymi gośćmi.

Ewa Muszalska (Kierownik Zespołu Technologii Jakości Surowca i Produktów, Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich Związek Rewizyjny), Marian Sikora (Przewodniczący Rady Federacja Branżowych, Związków Producentów Rolnych), Jerzy Wierzbicki (Prezes Zarządu Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego) przedstawili wiele wątpliwości prawnych i żywieniowych odnośnie systemu Nutri-Score zgłaszanych również przez polskich i europejskich ekspertów.

Podkreślano wykorzystywanie Nutri-Scrore jako narzędzia sprzedażowego, a nie edukującego z zakresu żywienia. Poinformowano również, że producenci rolni zrzeszeni w europejskiej organizacji Copa Cogeca są przeciwni wdrożeniu systemu Nutri-Scrore w Unii Europejskiej.

Przybliżono decyzję włoskiego odpowiednika UOKiK (Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato) o zakazie stosowanie systemu Nutri-Scrore we Włoszech. Towarzyszyło temu nałożenie szeregu kar w formie działań korygujących i informacyjnych, np:

– wycofanie z dystrybucji wskazanych produktów oznaczonych  znakiem Nutri-Score,

– zmiany etykiety poprzez usunięcie log Nutri-Score,

– braku promocji systemu Nutri-Score na stronach internetowych i w social mediach spółek,

– poprawienie informacji na etykiecie odnośnie wartości odżywczych produktów.

Na przykładzie branży mięsnej wykazano, że Nutri-Score zachęca do reformulacji składu produktów, przez co niweluje wykonaną dotychczas przez branżę ogromną pracę na rzecz otrzymywania wysokiej jakości produktów mięsnych.

W dyskusji przewijały się również wątpliwości spełnienia przez system Nutri-Scrore wymogów rozporządzenia 1169/2011 nt. informowania konsumentów o żywności (braku korzyści dla konsumenta i elementów edukacyjnych) oraz rozporządzenia 1924/2008 dotyczącego stosowania oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych.

Wnioski z prezentacji oraz dyskusji:

  1. Wprowadzenie dodatkowego znakowania wartością odżywczą z przodu opakowania (FOP), tj. systemu Nutri-Score będzie służyć przede wszystkim do konkurowania produktów i producentów między sobą (jest to system pro sprzedażowy), natomiast nie będzie niósł korzyści dla konsumenta i elementów edukacyjnych.
  2. WHO nie zarekomendował stosowania żadnego konkretnego systemu znakowania, jednocześnie zachęca Państwa i instytucje badawcze do dalszego pogłębiania wiedzy, zrozumienia i wpływu różnych systemów znakowania FOPNL.
  3. Opinia COPA COGECA trafnie wskazuje wątpliwości i zagrożenia dla całej unijnej branży rolnej płynące z wprowadzenia dodatkowego systemu znakowania opartego na kolorach typu traffic lights.
  4. Włoski Urząd ds. Konkurencji i Rynku (Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato – włoski urząd antymonopolowy) w dniu 22 listopada 2021 roku wszczął 5 dochodzeń w sprawie stosowania systemu Nutri-Score, co poskutkowało szeregiem kar oraz działań korygujących. Urząd w dniu 1 sierpnia 2022 roku, oficjalnie potwierdził, że znakowanie produktów systemem Nutri Score stanowi nieuczciwą praktykę handlową. Co więcej, wprowadza w błąd konsumentów i nie jest dobrą metodą wspomagania konsumentów w podejmowaniu właściwych wyborów żywieniowych.
  5. Według oficjalnego portalu dyrekcji generalnej ds. zdrowia i konsumentów Unii Europejskiej, system Nutri-Score jednak nie będzie ogólnoeuropejskim rozwiązaniem w zakresie znakowania żywności w Europie. Podczas szczytu zastępca dyrektora ds. zrównoważonego rozwoju żywności w Komisji DG SANTE, Claire Bury, nie pozostawiała wiele miejsca na wątpliwości, stwierdzając, że „nie będzie to Nutri-Score ” i że Komisja „przygląda się zakresowi różnych schematów ewaluacji” i stara się wyważyć „zalety każdego z nich”
  6. W przestrzeni publicznej pojawia się coraz więcej krytycznych debat i publikacji odnośnie do systemu Nutri-Score. Przykładowo – w dniu 12 października 2022 roku odbyła się debata dot. wpływu i kontroli nad wyborami europejskich obywateli w supermarketach. Gospodarzem konferencji byli hiszpański europarlamentarzysta Jordi Canas oraz think tank, Competere.eu. Zaproszeni goście: eksperci ds. żywienia, przedstawiciele sektora MŚP i stowarzyszeń konsumenckich omówili reformę Komisji UE w sprawie oznaczenia wartości odżywczej na przedniej części opakowania (FOP).

Opublikowano w